W czasach Związku Radzieckiego badanie przestrzeni kosmicznej było jednym z głównych priorytetów. Statek kosmiczny Wostok 1 podejmuje próbę pierwszego lotu w kosmos. Do tego wydarzenia doszło 12 kwietnia 1961 roku. Ten dzień okaże się ważną częścią historii. Kosmonautą na pokładzie był pilot Jurij Aleksiejewicz Gagarin. Dowiedzmy się czegoś o życiu tej heroicznej osoby.

Jurij Gagarin urodził się 9 marca 1934 roku we wsi Kłuszyno w obwodzie smoleńskim. Pochodził z prostej chłopskiej rodziny. Po ukończeniu 15 lat, rzucił szkołę średnią i został przyjęty do szkoły zawodowej w Lubiercach, a następnie rozpoczął naukę w Szkole Technicznej w Saratowie nad Wołgą. To właśnie tam wstąpił do aeroklubu i rozpoczął naukę pilotażu.

Ożenił się z Walentyną Goriaczewą. Wkrótce doczekali się dwóch wspaniałych córek, Leny i Galy. Jakim człowiekiem był Gagarin? Odpowiedź na to pytanie jest naprawdę trudna. Jest to w pewien sposób związane z próbami zachowania przez władze radzieckie wizerunku typowego bohatera, który miał być przykładem dla młodego pokolenia. I faktycznie stał się jednym z nich. Prawie każde dziecko, pytane o to kim chciałoby zostać w przyszłości, odpowiadało - kosmonautą.

Bez wątpienia najważniejszym wydarzeniem w życiu Jurija Gagarina był jego pierwszy lot w kosmos, na pokładzie statku kosmicznego Wostok. Lot trwał 1 godzinę i 48 minut. Statek dokonał jednego kompletnego okrążenia Ziemi, a następnie wrócił na orbitę.

W dzisiejszych czasach, spędzenie 108 minut w przestrzeni kosmicznej nie wydaje się być jakimś wielkim osiągnięciem. Jednak, można sobie tylko wyobrazić, co znaczyło to dla osoby, która wiedziała, że jest pierwszym człowiekiem w kosmosie. Bez wątpienia lot wiązał się z ogromnym ryzykiem. I Jurij Gagarin bardzo dobrze o tym wiedział.

Dowodem na to jest pożegnalny list, który napisał do swojej żony przed misją. W liście, Gagarin prosi ją, aby nie zamartwiała się, jeśli coś pójdzie nie tak. Kosmonauta wspomina także o swoich dzieciach, pisząc że bardzo je kocha i ma nadzieję, że wyrosną na porządnych ludzi. Jednakże, Gagarin nigdy nie dał listu swojej żonie. Zamiast tego ukrył go w domu. Walentyna Goriaczewa znalazła go dopiero po śmierci męża. Dlaczego więc nie dał jej listu od razu? Prawdopodobnie dlatego by jej nie przestraszyć.

Jak się później okazało, Gagarin przed lotem otrzymał kopertę z tajemniczą cyfrą 25. Kod ten pozwalał na przełączenie z planowanego automatycznego sterowania na ręczne statkiem w przypadku awarii. Dlaczego kod nie został przekazany od razu? Powodem były badania psychologów, którzy doszli do wniosku, że osoba, która zobaczy swoją planetę z kosmosu, może postradać zmysły. Właśnie dlatego kod nie został przekazany od razu, na wypadek gdyby kosmonauta nie zaczął pilotować statku w stanie szaleństwa.

Przed lotem agencja prasowa przygotowała trzy wersje komunikatów informujących o przebiegu lotu. Pierwszy z nich podawał, że wszystko przebiegło pomyślnie. Drugi miał poinformować, że kosmonauta zaginął i rozpoczęto jego poszukiwania. Ten wariant obejmował także zwrócenie się do rządów innych krajów z prośbą o pomoc w poszukiwaniach. Natomiast trzeci miał ogłosić, że kosmonauta zginął tragicznie.

Na szczęście lot zakończył się sukcesem. Jurij Gagarin stał się pierwszym człowiekem w kosmosie. Tuż po lądowaniu, został przewieziony na spotkanie z Nikitą Chruszczowem. Następnego dnia Jurij Gagarin stał przed Placem Czerwonym z najwyżej postawionymi mieszkańcami stolicy. Przywitał go ogromny tłum ludzi, którzy przybyli z plakatami i zdjęciami kosmonauty. Jeszcze nie zdawał sobie sprawy, że stał się bohaterem narodowym. Kiedy spotkał swoją żonę, przyznał, że nie spodziewał się, iż wszystko potoczy się w taki sposób. Był przekonany, że wykona zadanie i wróci do normalnego, codziennego życia.

Jednak, wszystko potoczyło się zupełnie inaczej. Po locie w kosmos, Jurij Gagarin stał się osobą reprezentującą ZSRR. Otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego. Został również awansowany z porucznika na majora. Wkrótce dowiedzieli się o nim także za granicą. Posypały się nagrody ze wszystkich stron. Został Bohaterem Pracy w Bułgarii, Czechach i Wietnamie. Wiele miast uznało go za honorowego obywatela. Wśród nich są Smoleńsk, Saratów, Sewastopol, Sofia, Płowdiw, Ateny, Limassol i Saint-Denis. Trudno jest nawet zliczyć wszystkie ordery, odznaczenia i medale, które mu przyznano.

Wszyscy marzyli o uścisku dłoni i rozmowie z bohaterem. Jego uśmiech stał się jednym z symboli Związku Radzieckiego. Władze ZSRR, nie chcąc stracić wielkiej gwiazdy, postanowiły trzymać Gagarina jak najdalej od kosmosu, dlatego został on wykluczony ze wszystkich lotów kosmicznych. Stwierdzono, że Gagarin wypełnił już swój obowiązek wobec ojczyzny. Chciano wykorzystać popularność kosmonauty i dać mu wysokie stanowisko polityczne.

Niestety w 1968 roku Jurij Gagarin zmarł tragicznie w katastrofie samolotu treningowego, w którym nastąpiła awaria silnika. Wiele okoliczności wypadku przez długi czas nie zostało wyjaśnionych. Pojawiały się nawet doniesienia, które mówiły, że gdy samolot zaczął spadać, piloci już nie żyli. Cóż, tego jaka jest prawda, pewnie nigdy się nie dowiemy. Jurij Gagarin został uroczyście pochowany na Cmentarzu przy Murze Kremlowskim.

Miasto Gżatsk, w którym kosmonauta żył przez wiele lat, zostało przemianowane na Gagarin. Jego imię nosi także krater na Księżycu i planetoida (1772). Wiele ulic, placów i alei zostało nazwanych jego imieniem. Dzień 12 kwietnia, w którym człowiek po raz pierwszy poleciał w kosmos, jest Dniem Kosmonautyki, które jest świętem obchodzonym corocznie w Federacji Rosyjskiej.

Tłumacz: Piotr Kosakowski

Źródło: http://www.russianlessons.net/articles/yurigagarin.php?lang=russian