Na Białorusi poprawiają się warunki kredytowe dla osób fizycznych. Stosowne decyzje podjęte zostały przez postanowienia Banku Narodowego od 31 marca 2020r (Nr 99 i 100); wchodzą one w życie od 1 maja, jak powiadomiły BELTA osoby zarządzające informacją i PR banku.

Udzielanie i spłata kredytów

Postanowienie Nr 99 wprowadza zmiany w instrukcji oferowania środków pieniężnych w formie kredytu i jego spłaty.Przede wszystkim,od 1 maja banki będą zobowiązane na żądanie informować kredytobiorcę o zadłużeniu w umowie kredytowej, również używając zdalnego systemu,ewentualnie raz na miesiąc bez pobierania opłaty.Informacja powinna zawierać oświadczenie o zadłużeniu (dług podstawowy,suma procentów),a także powiadomienie o innych trudnościach (grzywna,kary).

„Również kredytobiorca ma prawo żądać od banku pisemnego poświadczenia o wypełnieniu zobowiązań kredytowych. Takie postępowanie pozwoli zmniejszyć liczbę przypadków,gdy nieświadomość obywateli prowadzi do powstania długoterminowego zadłużenia” – zauważa Bank Narodowy.

W sytuacji nieprawidłowego wypełnienia zobowiązań przez klienta, bank ma prawo żądać wcześniejszego spłacenia kredytu, informując o tym z wyprzedzeniem. W związku z tym, w umowie kredytowej powinno być zagwarantowane dla klienta prawo spłaty należności w ciągu trzech miesięcy od dnia otrzymania powiadomienia od banku.

Prócz tego, wprowadzone zostaną terminy,określające typy płatności wg umowy kredytowej: instrumenty pochodne, annuita, spłata w równych ratach. W praktyce wymienione typy są rozpowszechnione w bankach, jednak do tej pory nie było to ujęte w ustawie.

Instrukcja zawiera też zakaz pobierania opłat od kredytobiorcy (komisyjnych i innych), związanych z udzieleniem kredytu. Oznacza to,że wszelkie wydatki,dotyczące udzielenia i spłaty,powinny być wliczone w stawkę procentową.

Wskaźniki obciążenia kredytowego i zabezpieczenia kredytu

W związku z powyższym, z instrukcji usunięto normy,dotyczące wskaźnika zadłużenia i wskaźnika zabezpieczenia kredytu (LTV). Stanowisko w sprawie wymienionych wskaźników, a także zakres ich definicji zawarte zostały w postanowieniu Nr 100.

W porównaniu ze stanem poprzednim, doprecyzowano typy comiesięcznych płatności osoby fizycznej,które uiszcza się w związku ze wskaźnikiem zadłużenia. Przy rozliczeniu,przede wszystkim, brane są pod uwagę płatności związane z udzielanym kredytem, operacjami kredytowymi, umowami o pożyczkach komercyjnych, a także innych należnościach, płaconych przez osoby fizyczne zgodnie ze zobowiązaniem. Ważna jest spłata sumy po terminie i istnienie innych zobowiązań – w przypadku,gdy osoba fizyczna to żyrant.

Ustalono wymagania,odnoszące się do średniego dochodu osób fizycznych. Bank może zażądać informacji o dochodach lub dokumentacji,która to potwierdzi. W przypadku uzyskania informacji,w zależności od typu dochodu, zwraca się uwagę na najmniejszą z podanych wartości:

• wysokość dochodu;

• wypłata pracownika w zależności od obwodu i miejsca zatrudnienia lub przebywania;

• wypłata pracownika w zależności od typu działalności;

• średnia wysokość emerytury,wyliczonej zgodnie z prawem;

• ustalona przez bank wysokość dochodu-ze źródeł,opisanych powyżej.

W przeciwnym wypadku bank określając wysokość średniego dochodu miesięcznego bierze pod uwagę dochody udokumentowane.

Wykorzystywanie informacji o dochodach (tryb przedstawienia odpowiednich dokumentów,wykaz dochodów, ocena dochodów z uwzględnieniem ich rodzaju i zobowiązań kredytowych, tryb weryfikowania informacji) ustalane jest w sposób indywidualny, zależnie od banku.

Wskaźnik zadłużenia także szacowany będzie na podstawie rodzaju kredytu, zgodnie z kwalifikacją, określoną w postanowieniu Nr 100.

Pojawi się też nowy termin-kredyt dla osób fizycznych na raty. Będzie on realizowany z zachowaniem takich wymagań, jak zgoda pomiędzy bankiem i organizacją handlową, udzielanie kredytu osobie fizycznej za stawką procentową, niższą od proponowanej przez bank przy kredytowaniu na tradycyjnych warunkach.

Co się tyczy LVT, wykorzystywanego przez banki do oceny wypłacalności osób fizycznych przy udzielaniu kredytu na nieruchomość-pozostaje bez zmian. Dopuszczalne wartości wskaźnika zadłużenia i LVT nie zmieniły się: LVT nie powinno przekraczać 40%, wskaźnik zadłużenia -90%.

„Wprowadzone zmiany mają poprawić jakość udzielanych kredytów, a także zmniejszać ryzyko pogorszenia sytuacji finansowej osób fizycznych i optymalizacji spłaty należności” – podkreślił Bank Narodowy.

Tłumaczenie: Natalia Wójcik
Źródło: www.belta.by